ภาค ๑ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 45 / 59

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 124 ดังนี้แล้ว บุรุษผู้หนึ่งฉลาดเกินไป ดึงใยแมลงมุมเร็ว ใยก็ขาดทุกที (ที่ดึง ) บุรุ…

บทความนี้เล่าถึงการเปรียบเทียบความฉลาดและความเพียรในรูปแบบของบุรุษที่ดึงใยแมลงมุมและต้นหนที่ควบคุมเรือ การไม่ให้เกินไปหรือขาดความกล้าเป็นสิ่งสำคัญในการประสบความสำเร็จ อุปมาในเรื่องการทำให้ถึงอัปปนาก็ป

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 125 โกสัชชะ เพราะมีความเพียรหย่อนไป แม้เธอ (รูปนี้) ก็ไม่อาจถึง อัปปนาได้ (เหมือนกั…

เนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของการพัฒนาจิตใจในการปฏิบัติธรรม และการเพียรพยายามในการเปลื้องจิตจากความหดหู่และฟุ้งซ่าน เพื่อให้สามารถเข้าถึงอัปปนาได้ โดยยกตัวอย่างจากชีวิตของแมลงและมนุษย์ที่ขยันในการดำเ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 126 ให้เป็นอารมณ์เกิดขึ้นแต่นั้นชวนจิต ๔ หรือ ๕ ดวงย่อมแล่นไปใน อารมณ์นั้นนั่นแหละ …

เนื้อหานี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์และจิต โดยในแต่ละขณะจิตจะมีการทำงานของอารมณ์ที่แตกต่างกัน จิตมีหลายประเภทคือ บริกรรมจิต, อุปจารจิต, อนุโลมจิต, และโคตรภู ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการพิจารณาทางจิตใจเมื

เป็นวาระแห่งภวังคไป ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 127 ฝ่ายพระโคทัตตเถระนักอภิธรรม อ้างสูตรนี้ว่า "ธรรมทั้งหลาย" อันเป็นกุศลที่เกิดก่อ…

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับความสำคัญของอัปปนาและชวนะในอภิธรรม โดยเฉพาะในการวิเคราะห์ธรรมทั้งหลายและปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดกุศล ภายใต้การนำเสนอของพระโคทัตตเถระ ความเข้าใจนี้มีผลต่อการศึกษาและปฏิบัติธรรมใ

* ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 128 กำหนดกาลในสถาน ) หามีไม่ คือในปฐมอัปปนา (๑) ในโลกีย อภิญญาทั้งหลาย ( ๑ ) ลาย (๑…

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการกำหนดกาลในสถานที่ต่างๆ และหลักการปฏิบัติฌานตามวิสุทธิมรรค โดยเน้นว่าผลทางจิตที่เกิดขึ้นกับผู้ปฏิบัติที่เข้าถึงฌาน ปฐมฌาน รวมถึงการเข้าใจในตำแหน่งและความสำคัญของฌานในกระบวนกา

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 129 [แก้อรรถ วิวิจฺเจว กาเมหิ...] ในฌานปาฐะเหล่านั้น ปาฐะว่า วิวิจฺเจว กาเมหิ ความว…

บทนี้อภิปรายเกี่ยวกับการสละกามเพื่อเข้าถึงปฐมฌาน โดยนำเสนอว่ากามมีความเป็นปฏิปักษ์ต่อฌานและการบรรลุถึงฌานเป็นไปได้เมื่อมีการสละกาม เทียบเคียงกับการดับความมืดเพื่อให้แสงประทีปปรากฏ ผู้อ่านสามารถเข้าใจแ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 130 กามนั้น แท้จริง ฌานนี้ชื่อว่าเป็นเหตุออกไปแห่งกามทั้งหลาย เท่านั้น เพราะเป็นทางก…

บทนี้พูดถึงการที่ฌานเป็นเหตุให้หลุดพ้นจากกามทั้งหลาย โดยอธิบายถึงธรรมชาติของเนกขัมมะ ซึ่งเป็นปฏิปักษ์ต่อกามราคะ ตามคำสอนของพระสารีบุตร นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงวิเวกที่เกี่ยวข้องและการเห็นคุณค่าของฌาน

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 131 ก็แลด้วยบทว่า 'กาเมหิ' นี้ บัณฑิตพึงทราบว่า ท่านสงเคราะห์ เอาทั้งวัตถุกามที่กล่า…

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับความหมายของ 'กาเมหิ' ที่เกี่ยวข้องกับวัตถุกามและกิเลสกามในวิสุทธิมรรค โดยเน้นถึงการสงัดจากวัตถุกามที่กล่าวใน มหานิเทศและความเชื่อมโยงกับกิเลสกามใน ฌานวิภังค์ บัณฑิตสามารถเข้าใ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 132 ฉันเดียวกันนั่นแล ใน ๒ ปาฐะนั้น การละวัตถุแห่งสังกิเลสเป็นอัน ประกาศด้วยปาฐะที่ …

บทความนี้ศึกษาถึงการละวัตถุแห่งสังกิเลสซึ่งประกอบด้วยการสละความละโมบและความโง่เขลาในสองปาฐะ มีการอภิปรายเกี่ยวกับกามฉันท์ที่มีหลายประเภทและบทบาทของมันในอกุศลธรรม โดยได้มีการอธิบายเกี่ยวกับโลลภาพและพาล

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 133 อนึ่ง แม้เมื่อธรรมทั้งหลายอื่นเป็นอกุศลมีอยู่ (แต่) นิวรณ์ทั้งหลาย เท่านั้น ท่า…

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์นิวรณ์ทั้งหลายในวิสุทธิมรรค ซึ่งเป็นข้าศึกต่อองค์ฌาน โดยพระมหากัจจานเถระได้อธิบายถึงความที่สมาธิ ปีติ วิตก สุข และวิจาร เป็นปฏิปักษ์ต่ออารมณ์ต่างๆ ของนิวรณ์ ทั้งนี้ การข่ม

* ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 134 นัยเดียวกันนั้น ในอกุศลมูล ๓ ความสงัดด้วยข่มไว้ได้ซึ่งโลภะอันมี ประเภทแห่งกามคุ…

เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของการทำความสงัดในจิตใจจากโลภะ โทสะ และโมหะ ตามหลักการในวิสุทธิมรรค โดยมีการแสดงอารมณ์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความสงัด เช่น กามราคสังโยชน์ และความติดอยู่ในตัณหา การเข้าใจว่าความ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 135 ปาฐะเพียงเท่านี้แล้ว บัดนี้จะทรงแสดงองค์ที่พึงประกอบเข้า ( แห่ง ปฐมฌานนั้น ) จึ…

การศึกษาในวิสุทธิมรรคนี้นำเสนอการเข้าใจองค์ประกอบของปฐมฌาน โดยเฉพาะความสำคัญของวิตกและวิจารที่มีบทบาทในการนำจิตเข้ามาในอารมณ์ต่าง ๆ วิตกหมายถึงความจรดจิตลงไปในอารมณ์ ขณะที่วิจารคือการตามฟื้นอารมณ์ให้ม

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 136 แห่งนกที่ใคร่จะทะยานขึ้นไปในอากาศ และดุจกิริยา โผลงตรงดอกปทุม แห่งแมลงภู่ที่มีใ…

บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับวิตกและวิจารในสภาวะแห่งฌาน ตามที่กล่าวในอรรถกถาต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสองฌานแรก แสดงให้เห็นถึงบทบาทของวิตกที่ทำหน้าที่เป็นผู้จับอารมณ์ และวิจารที่ทำหน้าที่ตรวจสอบอารม

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 137 แห่งบุคคลผู้จับภาชนะสำริดที่สนิมจับไว้มั่นด้วยมือข้างหนึ่ง แล้วใช้ เครื่องมือคื…

เนื้อหานี้อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างวิตกและวิจารในบริบทของการปฏิบัติธรรมในวิสุทธิมรรค โดยใช้ภาพเปรียบเทียบกับช่างทำภาชนะ ศึกษาเพื่อเข้าถึงสภาพสงบ (วิเวก) ที่ปราศจากนิวรณ์และเชื่อมโยงกับสภาวะของฌานแล

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 138 แต่วิเวกนั้น หรือเกิดในวิเวกนั้น [แก้อรรถบท ปีติสุข] พึงทราบอรรถในบทว่า ปีติสุข…

ในบทนี้ว่าด้วยธรรมชาติของปีติสุขที่มีรสชาติแห่งการอิ่มเอิบ ทั้งนี้ปีติสามารถแบ่งออกเป็น 5 ประเภท ได้แก่ ขุททกาปีติ, ขณิกาปีติ, โอกกนฺติกาปีติ, อุพฺเพงคาปีติ และปีติโลดโผน แก่แต่ละประเภทมีอาการที่แตกต่

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 139 อารมณ์ให้เกิดขึ้นด้วยอำนาจแห่งอารมณ์ที่ตนเห็นมาแล้วโดยปกติ ก็ ลอยขึ้นในอากาศ ไป…

บทความนี้กล่าวถึงการประสบการณ์ของกุลธิดาที่มีความตั้งใจจะไปวัดเพื่อฟังธรรม แต่กลับต้องอยู่ที่บ้านในคืนเดือนเต็มดวง และมองเห็นการบูชาพระเจดีย์ที่ลอยฟ้าในอากาศ พร้อมกับการสวดมนต์ของหมู่ภิกษุ ทำให้นางรู้

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 140 กองไข่มุกอยู่นั่นเอง อุพเพงคาปีติก็เกิดขึ้น นางโลดลิ่วไปในอากาศ ลงที่ลานพระเจดี…

เนื้อหาเกี่ยวกับอุพเพงคาปีติ คือปีติที่ทำให้ร่างกายสามารถเคลื่อนที่ในอากาศ มีตัวอย่างจากการที่นางโลดลิ่วไปยังลานพระเจดีย์ได้เมื่อได้เห็นแสงจันทร์และมีพระพุทธเป็นอารมณ์ โดยการอธิบายถึงประสบการณ์นี้ช่วย

* ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 141 ยังปัสสัทธิ ๒ อย่าง คือ กายปัสสัทธิ และจิตตปัสสัทธิให้เกิดบริบูรณ์ ปัสสัทธิเมื่…

เนื้อหาวิเคราะห์ถึงสุขที่เกิดจากการกำจัดอาพาธในกายและใจ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างปีติและสุขในบริบททางพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความแตกต่างระหว่างปีติที่เกิดจากอิฏฐารมณ์และสุขที่มีอยู่ตลอดเวลาซึ

* ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 142 สงเคราะห์ในเวทนาขันธ์ ปีติเปรียบเหมือนความดีใจในเพราะได้เห็น หรือได้ยินข่าวหมู่…

ในบทนี้พูดถึงการแปลความหมายของ 'วิเวกชมปีติสุข' ที่ระบุถึงปีติและสุขในฌานซึ่งเป็นสิ่งที่เกิดจากวิเวก โดยมีการอธิบายบทบาทของปีติสุขซึ่งสัมพันธ์กับวิเวก ทำให้เกิดความเข้าใจในจิตใจผู้ปฏิบัติธรรมได้ดีขึ้น

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 143 แต่เนื้อความแม้ในวิภังคปาฐะนั้น ก็พึงเห็นว่าอย่างเดียวกันนี้ คำว่า "ปฐมิ ฌานิ' น…

บทความนี้สำรวจความหมายของคำว่า 'อุปสมฺปชฺช' ในวิภังคปาฐะที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุฌานที่ ๑ โดยกล่าวถึงความสำคัญของการละนิวรณ์ ๕ ได้แก่ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ อุทธัจจกุกกุจจะ และวิจิกิจฉา ซึ่งมีความจำเ